Και τι άλλο να (ξανα)γράψεις πια, όταν εδώ και πόσο καιρό έρχεται, σχεδόν καθημερινά, στη δημοσιότητα και κάποια νέα αποτρόπαιη πράξη έμφυλης βίας; Για την πατριαρχική κουλτούρα, που ακόμα κυριαρχεί και οδηγεί στην κακοποίηση χιλιάδων γυναικών και στον θάνατο δεκάδων; Για την έλλειψη απαραίτητων μέτρων και πολιτικών από το κράτος; Για την κάλυψη των περιστατικών από τα κυρίαρχα ΜΜΕ με όρους κλειδαρότρυπας; Για την ανάγκη νομοθετικών πρωτοβουλιών, νομικών αλλαγών, αλλά και εκπαίδευσης των κρατικών λειτουργών και των πολιτών στα ζητήματα έμφυλης ισότητας; Στερεύουν οι λέξεις πια από την επανάληψη, αλλά ο μακάβριος κατάλογος όλο και μεγαλώνει.
Ματωμένο δεκαήμερο
Έτσι, μόλις τις δέκα τελευταίες μέρες έγιναν γνωστά τα εξής περιστατικά βίας κατά γυναικών: Απόπειρα γυναικοκτονίας στην Πρέβεζα, όπου 93χρονος πυροβόλησε με καραμπίνα την 85χρονη σύζυγό του και έπειτα αυτοκτόνησε. Στιγερή γυναικοκτονία στην Καβάλα, με τον 56χρονο πρώην σύζυγο να πυροβολεί εν ψυχρώ την 31χρονη γυναίκα, αλλά και το μόλις 10 μηνών παιδί τους. Απόπειρα γυναικοκτονίας στην Κόρινθο, όπου ο 33χρονος οδήγησε την εν διαστάσει 28χρονη σύζυγό του σε ερημική τοποθεσία, την έδειρε, την βίασε και προσπάθησε να την κάψει. Απόπειρα γυναικοκτονίας στη Νίκαια, 72χρονος μαχαίρωσε στον λαιμό με φαλτσέτα την 66χρονη σύζυγό του, «γιατί δεν ήταν καλή γυναίκα», όπως δήλωσε… Πατριός βίαζε επί δύο χρόνια την 13χρονη θετή κόρη του στο Ηράκλειο Κρήτης. Ομαδικός βιασμός 21χρονης τουρίστριας στα Χανιά. Κατ’ εξακολούθηση βιασμός υπό την απειλή όπλου στη Νέα Ιωνία, όπου 58χρονος κρατούσε αλυσοδεμένη την 38χρονη σύντροφό του επί πέντε μέρες. Υπόθεση revenge porn στην Πάτρα, με 141 γυναίκες θύματα που οι δράστες δημοσίευσαν γυμνές φωτογραφίες τους στο διαδίκτυο. Τρεις καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία μέσα σ’ ένα 24ωρο στην Κρήτη. Και αυτά είναι μόνο όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, στην πραγματικότητα όπως γνωρίζουμε, τα περιστατικά έμφυλης βίας είναι πολύ περισσότερα…
Και ο κατάλογος αυτός θα συνεχίζει να μεγαλώνει, όσο μένουμε μόνο στην ορατότητα του ζητήματος και δεν περνάμε ποτέ στη δράση καταπολέμησής του –με τον κίνδυνο απλά να συνηθίσουμε στη δημοσιότητα αυτών των ειδήσεων να ελλοχεύει πάντα. Τουλάχιστον καθυστερημένο, λοιπόν, μπορεί να χαρακτηριστεί το άρθρο του πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη, πριν μία εβδομάδα στα Νέα, με τίτλο «Ας δώσουμε νόημα στον όρο γυναικοκτονία» (σαν να μην έχει γίνει αυτό κάτι χρόνια τώρα), που ζητούσε να σπάσουμε «την ένοχη αδιαφορία και τη συνένοχη σιωπή».
Τη σιωπή οι επίζησασες την έχουν σπάσει εδώ και καιρό, πολλές φορές όμως μετά σπάνε και το κεφάλι τους μπροστά στην αστυνομία, που ακόμα τις «συμβουλεύει» να μην μπλέξουν με καταγγελίες, γιατί δεν θα βγει και κάτι. Μπροστά στην έλλειψη ιατροδικαστών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κάνουν εγκαίρως τις απαραίτητες εξετάσεις. Μπροστά στη πολυδάπανη νομική τους εκπροσώπηση. Μπροστά στη δεύτερη κακοποίηση που υφίστανται στα δικαστήρια, αλλά και από τόσους άλλους που θα πουν ότι κάπου προκάλεσαν και οι ίδιες τη βία που υπέστησαν. Μπροστά στα τόσα κρατικά κενά και εμπόδια που υπάρχουν, προκειμένου να υπάρξει πράγματι δικαιοσύνη, αλλά και εξάλειψη πια αυτών των φαινομένων.
Ούτε ένα νέο μέτρο
Για όλα αυτά, ο Κ. Μητσοτάκης σε ένα ολόκληρο άρθρο, δεν βρήκε μισή γραμμή για να εξαγγείλει τη λήψη έστω και ενός μέτρου. Αφού αναφέρθηκε στις γυναίκες σαν «αδύναμες», αλλά και σαν ρόλο κομπάρσου «της κόρης, αδερφής, φίλης» στον ανδροκεντρικό κόσμο (σαν να μην έχει κάποια ανθρώπινη αυταξία η ζωή τους, αλλά επειδή είναι «κάτι» ενός άνδρα, έχουν το δικαίωμα στη ζωή, στο οποίο αναφέρεται ο πρωθυπουργός), αρκέστηκε μόνο να πει πως «η πολιτεία είναι εδώ! Αφουγκράζεται, δρα και προσπαθεί!», απαριθμώντας τα δημόσια συμβουλευτικά κέντρα και τις δομές φιλοξενίας για την έμφυλη βία. Απέκρυψε, βέβαια, πως αυτά δεν έχουν ενισχυθεί και διευρυνθεί καθόλου εδώ και χρόνια που υπάρχουν ίδια στον αριθμό, παρόλη την ανεπάρκειά τους μπροστά στην ένταση του φαινομένου. Ο ίδιος, άλλωστε, αναφέρεται μόνο σε 7 γυναικοκτονίες φέτος, ώστε να μας καθησυχάσει πως βρισκόμαστε «πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε αυτόν το δείκτη της φρίκης», τη στιγμή που τα στοιχεία καταγράφουν τουλάχιστον 20.
Σε συνέχεια δε της σχετικής απάντησής του στη ΔΕΘ, έρχεται και πάλι να υπερασπιστεί τη μη νομική κατοχύρωση του όρου της γυναικοκτονίας, κουνώντας παράλληλα το δάκτυλο στις φεμινιστικές οργανώσεις και τα αντιπολιτευτικά κόμματα που μιλούν για το ζήτημα, να μείνουν «μακριά από εύκολα συνθήματα, επιπόλαιες προσεγγίσεις και ανέξοδες κομματικές πατρωνίες».
Το συμπέρασμα του πρωθυπουργού φαίνεται να είναι πως η πολιτεία τα έχει κάνει όλα καλά, και η έμφυλη βία είναι μάλλον κι αυτή ζήτημα ατομικής ευθύνης, αφού «μία κοινωνία οφείλει να βλέπει κατάματα τα προβλήματά της ακόμη και αν πρέπει να στραφεί με τόλμη στον καθρέφτη της. Να συνειδητοποιεί ευθύνες, να κατανέμει ρόλους και να κρίνει αποτελέσματα. Αναλαμβάνοντας, ωστόσο, και η ίδια δράση στο μέτωπο της καθημερινότητας». Ότι του έχει κατανείμει τον ρόλο της διακυβέρνησης της χώρας και άρα είναι δική του ευθύνη και των υπουργών του να δράσουν για την αντιμετώπιση του φαινομένου, είναι ψιλά γράμματα για τον πρωθυπουργό.
Και εμείς, πράγματι, τι κάνουμε;
Η «ένοχη αδιαφορία» στην οποία αναφέρεται, άλλωστε, ο Κ. Μητσοτάκης, σε μεγάλο βαθμό στο επίπεδο της κοινωνίας έχει σπάσει επίσης. Φρόντισαν οι δεκάδες φεμινιστικές οργανώσεις γι’ αυτό, οι εκδηλώσεις, οι συζητήσεις, το Metoo και τόσες άλλες δράσεις που ανέδειξαν το φαινόμενο της έμφυλης βίας σε κεντρικό ζήτημα. Στις αρχές του μήνα, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε και το 1ο Φεστιβάλ κατά της Έμφυλης Βίας, στην Πάτρα, από την «Εριφύλη» σε συνεργασία και με άλλες πρωτοβουλίες και συμμετοχές.
Το Φεστιβάλ «ενέταξε τη συζήτηση για τις έμφυλες διακρίσεις και την έμφυλη βία στον δημόσιο χώρο, δίνοντάς της ορατότητα και παρουσία. Εκτός από την προσέλευση του κόσμου επί τούτου, που την βρήκαμε αρκετά αισιόδοξη, πλήθος κόσμου σταμάταγε, άκουγε, ρωτούσε, ζήταγε ενημερωτικό υλικό, ενώ είχαμε μια πολύ μεγάλη απεύθυνση στο site μας μετά το Φεστιβάλ», περιγράφουν στην «Εποχή» η Σταυρούλα Κορδέλλα, συντονίστρια της «Εριφύλης» και ο Βασίλης Μάρκου, νομικός της εκπρόσωπος, για το ενδιαφέρον του κόσμου.
Το ζήτημα είναι, όμως, πως «βιώνουμε μια μεταμόρφωση του κράτους, όπως το γνωρίζαμε μέχρι τώρα. Η κρατική εξουσία αποδιοργανώνεται στο πλαίσιο του ασύντακτου πλουραλισμού που προάγεται κυρίως στην Ευρώπη, συντελώντας σε ένα διαρκώς εντεινόμενο δημοκρατικό έλλειμμα. Τα κράτη φαντάζει δύσκολο να μπορούν να παρέμβουν πλέον σε θεσμικό επίπεδο, εμφανίζοντας μια αδυναμία παροχής κοινωνικών υπηρεσιών. Η επίλυση του προβλήματος απαιτεί αναπτυξιακή εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και ενδυνάμωση των θεσμών και η πολιτεία έχει πολύ δρόμο να διανύσει ακόμα», απαντούν τα ίδια για τη στάση της κυβέρνησης. Έτσι, όπως συμπληρώνουν, απομένει σε δομές όπως η «Εριφύλη» και άλλες, να παράσχουν την απαραίτητη βοήθεια, καλύπτοντας τα κενά της πολιτείας.
Η επίλυση, βέβαια, ενός κοινωνικού φαινομένου, όπως αυτού της έμφυλης βίας και διακρίσεων, που καταδυναστεύει τις ζωές όλων και διαπερνά ολόκληρο το σύστημα και την κοινωνία, δεν μπορεί να επαφίεται στις πρωτοβουλίες πολιτών. Χρειάζονται δομικές αλλαγές και κινήσεις, που μόνο η πολιτεία θα μπορούσε να λάβει. Από τη μεριά του φεμινιστικού κινήματος, αυτό που φαίνεται σημαντικό τώρα για τη Σταυρούλα Κορδέλλα και τον Βασίλη Μάρκου, είναι «να εισάγει ένα άλλο παράδειγμα από τα άλλα κινήματα που έχουμε συνηθίσει, αυτό της συμφιλίωσης μεταξύ των ρευμάτων του και συμμαχώντας όλα τα φύλα να πορευτεί στην συνέχεια ενιαίο». Καθώς και η συνεχής και άμεση διαμαρτυρία και κινητοποίηση, θα συμπληρώναμε εμείς, ώστε να πιέσει να αναλάβει η κυβέρνηση πραγματικά τις ευθύνες της και τον ρόλο της τώρα, χθες, γιατί δεν έχουμε ακόμα πολύ χρόνο για να μείνουμε ζωντανές.
Από την εφημερίδα epohi.gr
https://www.epohi.gr/article/44957/emfylh-via-kalh-h-oratothta-akoma-kalyterh-h-katapolemhsh